Poradnia

Pytania i odpowiedzi

Błogosławić kogo czy komu?

18.06.2019

Błogosławić kogo czy komu?

Dzień dobry. Moje pytanie dotyczy słowa "błogosławić", a dokładniej czy błogosławić można kogoś, czy komuś. W psalmie 67 jest wyraźnie „Niechaj NAM Bóg błogosławi”, natomiast błogosławieństwo na koniec każdej mszy św. to "Niech WAS błogosławi Bóg Wszechmogący..." Przykłady jednej i drugiej formy możemy znaleźć w pieśniach i liturgii mszy św. wiele. Jaka jest poprawna forma? A może obie?

Pytanie dotyczy dwóch kwestii. Pierwsza, zasadnicza, związana jest ze znaczeniem czasownika "błogosławić", z którym łączy się użycie odpowiedniego przypadka gramatycznego rzeczownika. Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje następujące zasady:
1. Jeśli czasownik oznacza 'udzielać błogosławieństwa, żegnać znakiem krzyża; powierzać kogoś/coś opiece Boga, kreśląc nad nim znak krzyża', to wówczas błogosławi się kogoś/coś, tak jak w przykładzie "Niech Was błogosławi Bóg Wszechmogący...." - "błogosławi" ma właśnie takie znaczenie.
Druga kwestia wiąże się z możliwością wystąpienia przestarzałej, nacechowanej stylistycznie składni - błogosławić komuś/czemuś. Zatem użycie czasownika w tym znaczeniu dopuszcza obydwa związki składniowe: częściej używane "błogosławić kogo" i rzadziej "błogosławić komu".
2. Kolejne znaczenie czasownika "błogosławić" to 'życzyć komuś przychylności losu, pomyślności, sprzyjać komuś; brać w opiekę i obdarzać łaską'. Wymaga ono użycia składni: błogosławić komuś/czemuś, tak jak w przykładzie "Niech nam Pan Bóg błogosławi".
Z kolei uwzględniając dane zawarte w Wielkim słowniku języka polskiego, publikowanym online (https://www.wsjp.pl/), który nie jest słownikiem normatywnym, ale notuje sposoby używania języka, trzeba podać, że w wypadku pierwszego i drugiego znaczenia są używane obydwa związki składniowe: z dopełniaczem i celownikiem (https://www.wsjp.pl/index.php?id_hasla=9878&id_znaczenia=4787948&l=3&ind=0; https://www.wsjp.pl/index.php?id_hasla=9878&id_znaczenia=4787950&l=3&ind=0.).

Poradnia