Poradnia

Pytania i odpowiedzi

Potrzebujecie frytek? Dostarczamy frytki!

03.10.2018

Potrzebujecie frytek? Dostarczamy frytki!

Bardzo proszę o wyjaśnienie wątpliwości odnośnie zdania:
„Pracujemy dzień po dniu, na całym świecie, po to, by dostarczyć Ci najwspanialsze frytki".
Czy konstrukcja „dostarczyć najwspanialsze frytki" jest prawidłowa, czy nie powinno być w tym zdaniu „dostarczyć najwspanialszych frytek"? Przecież dostarcza się nie wrażenia tylko wrażeń...
I jeszcze jedno pytanie: czy prawidłowo powinno pisać się „potrzebuję pięciu frytek" czy „potrzebuję pięć frytek"?

Prawidłowa jest konstrukcja "dostarczyć najwspanialsze frytki". Ma Pani rację, że dostarcza się wrażeń, dostarcza się również radości, wspomnień itd., ale w połączeniu z "wrażeniami" i "frytkami" czasownik "dostarczyć/dostarczać" wymaga innej składni. W wypadku frytek, które są rzeczownikiem konkretnym, obowiązuje składnia: dostarczyć kogo, co (biernik). Z kolei w połączeniu z rzeczownikami abstrakcyjnymi (wrażenia, radość) obowiązująca składnia ma postać: dostarczyć kogo, czego (dopełniacz). Stąd różnica: dostarczyć frytki, masło, chleb, ale dostarczyć wrażeń, wspomnień, radości.
Przy okazji Pani wątpliwości możemy polecić Wielki słownik języka polskiego, który jest dostępny on line (www.wsjp.pl). Oprócz znaczeń słownik podaje również kolokacje i informacje o składni poszczególnych form.
Czasownik "potrzebować" ma składnię (rekcję) dopełniaczową: potrzebować kogo, czego. W związku z tym prawidłowa konstrukcja ma postać „potrzebuję pięciu frytek".

Poradnia