Poradnia

Pytania i odpowiedzi

Problemy z referencją zaimków

04.04.2019

tagi: Składnia

Problemy z referencją zaimków

Szanowna Poradnio! Zauważyłam, że mam dość często problem z referencją, zwłaszcza gdy w zdaniu jest wtrącenie lub dopowiedzenie. Podam może przykłady:
1. Bardzo lubię rozmawiać ze zwierzętami, zwłaszcza z psami. Są one takie łagodne (zwierzęta czy psy).
2. Do miasta wjeżdżali kupcy i maklerzy kierujący się na rynek. Byli oni liczni (kupcy i maklerzy czy maklerzy).
Czytałam na stronie Poradni PWN następującą poradę: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zaimki-o-niejednoznacznej-referencji;15420.html, ale nadal miewam często wątpliwości. Co zrobić, gdy nie mamy pewności, do czego odnosi się dany zaimek?

Przy rozstrzyganiu referencji zaimków pomocne są dwie zasady:
- zaimek odnosimy najczęściej do ostatniego rzeczownika w zdaniu, tego, który jest najbliżej zaimka (na co też wskazuje przytaczana przez Panią porada),
- odczytujemy sens zdania, intencję nadawcy (często posiłkując się szerszym kontekstem, naszą podstawową wiedzą o rzeczywistości) i wówczas odnosimy zaimek do tego rzeczownika, z którym znaczeniowo naturalnie jest powiązany; bywa, że nie jest to rzeczownik poprzedzający zaimek.
Jak wynika z powyższego, nie jest możliwe rozwianie wszystkich wątpliwości. W konkretnych zdaniach trzeba wziąć pod uwagę obie zasady. A gdy mimo to wątpliwości istnieją, to warto przeredagować zdanie (jeśli jesteśmy jego autorem) lub przeczytać szerszy kontekst (jeśli jesteśmy odbiorcą). W podanych przez Panią zdaniach nie zauważamy problemu: w pierwszym zaimek odnosi się do poprzedzającego rzeczownika, w drugim - do obu rzeczowników (które są podmiotem zbiorowym).

Poradnia

wróć