Poradnia

Pytania i odpowiedzi

Wielka czy mała litera w nazwach wydarzeń?

28.02.2020

Wielka czy mała litera w nazwach wydarzeń?

Dzień dobry, zwracam się do Państwa z moimi wątpliwościami językowymi. Który z zapisów jest poprawny?
28 Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy czy 28 finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, XII sesja Rady Miasta Ostrołęka czy XII Sesja Rady Miasta Ostrołęka? Chodzi o to, czy w takich nazwach słowa, takie jak „sesja” czy „finał”, trzeba zapisać małą literą czy dużą. Czy też obie wersje są poprawne?
Która z wersji jest poprawna? Ulicami miasta przeszedł Orszak Trzech Króli czy ulicami miasta przeszedł orszak Trzech Króli? Czy możemy pisać słowo „orszak” dużą literą w przypadku, gdy wyrażenie „Orszak Trzech Króli” potraktujemy jako nazwę własną wydarzenia?

Zgodnie z zasadami ortografii wielką literą piszemy nazwy indywidualne wydarzeń cyklicznych, imprez międzynarodowych lub krajowych. 
Niewątpliwie nazwą indywidualną, funkcjonującą jako nazwa własna, jest Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Trzeba jednak rozważyć, w jaki sposób zapisywać corocznie organizowane zbiórki pieniężne, czyli "finały" Orkiestry. Zależy to od intencji tworzącego nazwę i ją zapisującego. Jeśli osoba ta nadaje wydarzeniu specjalny tytuł i tworzy nazwę indywidulaną (własną), to wówczas należy zapisać ją wielkimi literami - 28. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.
Zapisy wielką literą na stronie WOŚP w rodzaju: "W czasie 28. Finału gramy dla zapewnienia najwyższych standardów diagnostycznych i leczniczych w dziecięcej medycynie zabiegowej",  "W ciągu 27 Finałów WOŚP Orkiestra zebrała i wydała na wsparcie polskiej medycyny sumę ponad 1,1 mld PLN"  (https://www.wosp.org.pl/final) wskazują, że organizatorzy nazwę potraktowali jako własną. Analiza pisowni w różnych tekstach (zgromadzonych w zasobach internetowych, w korpusach języka polskiego) potwierdza, że częściej pojawia się "Finał" zapisany wielką literą.
W wypadku nazwy Orszak Trzech Króli człon drugi (Trzech Króli) jako nazwa święta zapisywany jest wielkimi literami, natomiast pisownia członu pierwszego (orszak) może być różna. Zasadniczo omawiana nazwa nie wyróżnia wydarzenia jako jednostkowego, indywidualnego. Orszaki Trzech Króli odbywają się w wielu miastach, na co wskazuje podawany przykład: Ulicami miasta przeszedł orszak Trzech Króli. W takim użyciu orszak rozumiany jako 'grupa osób uczestniczących w uroczystym wydarzeniu' możemy zapisać małą literą. 
W ostatnich latach Orszak Trzech Króli jako wydarzenie zyskało wymiar odrębnej formy kulturowo-religijnej, obrzędu charakterystycznego dla obchodów święta Trzech Króli. W związku z tym jego nazwa jest traktowana jako nazwa własna i zapisywana w całości wielkimi literami - Orszak Trzech Króli.
Podobnie rzecz ma się z sesją. Jeśli nie ma ona specjalnego charakteru, to jest nazwą pospolitą. Jako taka jest zapisywana małą literą, np. XII sesja Rady Miasta Ostrołęka.

Poradnia