Poradnia

Pytania i odpowiedzi

Mała czy duża litera w nazwach: rondo Kościuszki, plac Biegańskiego?

22.11.2019

Mała czy duża litera w nazwach: rondo Kościuszki, plac Biegańskiego?

Dzień dobry,
czy wyrazy aleja, aleje, plac, rondo, będące oficjalną częścią nazwy danej ulicy należy pisać z małej czy dużej litery. W uchwale rady miasta jest zapis:
Rondo u zbiegu ulic 1 Maja, Marii Konopnickiej i Poznańskiej w Szczytnie otrzymuje nazwę: „Rondo im. Waltera Późnego”. W katalogu ulic (TERYT ULIC) jest to wpisane jako: „rondo Rondo im. Waltera Późnego”. Zgodnie z tym co pisze na stronie http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1486:ekspertyzy&catid=58&Itemid=71%20target= wyraz rondo nie jest częścią nazwy, natomiast w uchwale brzmi to jak integralna część nazwy.
Dla przykładu w tekście mowa jest o placu Trzech Krzyży czy też placu Bankowym, gdzie akurat wyraz „plac” jest integralną częścią nazwy, jak i rodzajem miejsca (wg danych zawartych w Krajowym Rejestrze Podziału Terytorialnego Kraju TERYT) i pomimo, iż wyraz ten jest częścią nazwy w artykule zapisywany jest z małej litery. Według mnie jeżeli wyraz aleja, plac, rondo, itp. jest częścią nazwy, to powinno pisać się go z dużej litery, nawet jak będzie to sprzeczne z zasadami językowymi.

Nazwy własne obiektów miejskich mają charakter oficjalny i powinny być zapisywane zgodnie z obowiązującymi zasadami pisowni. Zupełnie wyjątkowo, w wypadku nazw historycznie utrwalonych, mających długą tradycję kulturową, możliwy jest zapis odbiegający od zasad (przykłady wymienione są w ekspertyzie RJP, którą Pan przywołuje w pytaniu, dlatego ich nie powtarzamy). Osobną kwestią jest zapis w dokumentach wytwarzanych przez administrację lokalną czy krajową - zdarzają się w nich, niestety, zapisy błędne.
Warto pamiętać, że w wypadku nazw: aleja i bulwar używanych w liczbie mnogiej stosuje się zapis dużą literą: Aleje Najświętszej Marii Panny (Al. NMP), Aleje Jerozolimskie (Al. Ujazdowskie), Bulwary Dietla.
Zasady zapisu wielowyrazowych nazw obiektów, w których występują na początku nazwy typologiczne (rodzajowe) uściślające, o jaki obiekt chodzi, są jednoznaczne: podaje je ekspertyza RJP, a także „Nowy słownik ortograficzny PWN z zasadami ortografii i interpunkcji” pod redakcją E. Polańskiego. Nazw typu rondo (a także: ulica, plac, park, kopiec, kościół, klasztor, cmentarz, pałac, zamek, pomnik itp.) nie traktuje się jako części właściwej nazwy własnej i zapisuje się je w związku z tym małą literą.

Poradnia