Poradnia

Pytania i odpowiedzi

kategoria: Nazwy własne

18.01.2021

Przymiotnik od nazwy miejscowej Świlcza

Szanowni Państwo,
mieszkam w miejscowości Świlcza na Podkarpaciu. Od jakiegoś czasu zaczęły funkcjonować w naszym języku dwa przymiotniki, pochodzące od nazwy naszej wsi: świlczański i świlecki. Czy mogą Państwo pomóc mi i napisać, która z powyższych form jest poprawna? Bardzo dziękuję.
Z poważaniem

Wydawnictwa poprawnościowe podają obydwie wersje przymiotnika od nazwy miejscowej Świlcza: świlczański oraz świlecki. Uznać więc trzeba, że obydwie formy są poprawne i mogą być używane. O preferowaniu jednej z form decyduje przede wszystkim miejscowy zwyczaj językowy, czyli uzus językowy. Analiza tekstów publikowanych na terenie miejscowości Świlcza (informacji urzędowych, parafialnych, ogłoszeń itd.) wskazuje, że częściej jest używany przymiotnik świlczański.

Poradnia

16.01.2021

Jak zapisać nazwy kursów?

Dzień dobry,
jeśli można, to proszę o odpowiedź - jak zapisywać nazwy kursów. Nie potrafię znaleźć w internecie informacji, a widzę najczęściej formę zapisu z wielkich liter - na przykład: Kurs Behawiorysty Psów, Kurs Aranżacji Wnętrz. Osobiście wydaje mi się, że powinien być to zapis z małej litery: Kurs behawiorysty psów. Nie wiem, czy nazwę takiego kursu można uznać za nazwę własną. Nie potrafię znaleźć zasady, która by to wyjaśniała.
Z góry dziękuje za pomoc!

Zasady pisowni i interpunkcji (dostępne także online: www.sjp.pwn.pl/zasady) nie zawierają szczegółowej reguły odnoszącej się do nazw kursów. Najbliższa byłaby tu zasada mówiąca o pisowni nazw wielowyrazowych typu ustawa (np. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi), akcja charytatywna itp. (w wersji online to zasada 18.16). Wielką literą zapisujemy w nich pierwszy wyraz, pozostałe piszemy małą. W każdej z tego typu nazw chodzi o podkreślenie za pomocą pisowni tego, że jest to nazwa własna - indywidualna. Wydaje się, że taki charakter ma też nazwa identyfikująca określony kurs. Należałoby zatem zapisywać ją podobnie: Kurs behawiorysty psów, Kurs aranżacji wnętrz. Nie ma powodu, aby zapisywać wielkimi literami wszystkie człony nazwy.

Poradnia

09.01.2021

Jak zapisać nazwę kaplica Trójcy Świętej?

Dzień dobry,
chciałam upewnić się, czy piszemy: kaplica Trójcy Świętej (Lublin), "k" małe?
Dziękuję i pozdrawiam z Lublina

Wyraz kaplica w podanej nazwie wielowyrazowej piszemy małą literą. Traktujemy ten wyraz jako nazwę ''gatunkową'', czyli w tym przypadku oznaczającą typ budynku.

Poradnia

08.01.2021

Odmiana włoskich imion: Corrado i Ettore

Dzień dobry.
Jak poprawnie odmienić włoskie imiona Etorre i Corrado? Zależy mi głównie na formach w dopełniaczu i celowniku.
Dziękuję za pomoc.
Z poważaniem

Imię Corrado ma w dopełniaczu postać Corrada, w celowniku Corradowi. Drugie imię - Etorre (jeśli jest wymawiane jako [etorre]) - odmieniamy następująco: dopełniacz Etorrego, celownik Etorremu. Imię to jako zakończone na -e ma odmianę przymiotnikową.

Poradnia

07.12.2020

Jadę do Włost czy do Włostów?

Dzień dobry,
proszę o pomoc w odmianie przez przypadki nazwy miejscowości Włosty. Jak powinnam powiedzieć, jadę do Włost? Jadę do Włostów? Będę wdzięczna za rozwikłanie mojego problemu.
Dziękuję i pozdrawiam.

Rozstrzygnięcie Pani wątpliwości nie jest proste, ponieważ miejscowości oznaczone nazwą Włosty odmieniają się w różny sposób. Podajemy formy dopełniacza odpowiednie dla miejscowości zlokalizowanych w różnych częściach Polski. Prosimy o wybranie odpowiedniej nazwy i jej formy dopełniaczowej:
Włosty - część wsi Kozdroje Regimin (powiat ciechanowski, mazowieckie); dopełniacz Włostów
Włosty - część wsi Przedpełce Staroźreby (powiat płocki, mazowieckie); dopełniacz Włost
Włosty - wieś Gołdap (powiat gołdapski, warmińsko-mazurskie); dopełniacz Włostów
Włosty - wieś Biała Piska (powiat piski, warmińsko-mazurskie); dopełniacz Włostów.

Poradnia

07.12.2020

Różne przyimki w połączeniach "na Litwie", "w Portugalii"

Dzień dobry,
Mam pytanie, dlaczego mówiąc o pobycie na terytorium różnych krajów używamy różnych zwrotów? Jesteśmy "na" Litwie, Łotwie, Ukrainie, Węgrzech, ale jesteśmy "w" Belgii, Norwegii, Anglii czy Niemczech.
Będę wdzięczna za wyjaśnienie.

O użyciu przyimków "w", "na" w połączeniu z nazwami państw nie decydują względy gramatyczne, lecz semantyczne, a po części także historyczno-kulturowe. Przyjmujemy więc dziś pewien stan rzeczy, taki mianowicie, że istnieje grupa państw, z którymi łączymy przyimek "na". Są to państwa położone na wyspach (np. na Cyprze) oraz te, z którymi Polska pozostawała historycznie w bliższych relacjach, np. na Litwie, na Węgrzech. W pozostałych wypadkach stosujemy poprawnie połączenia z przyimkiem "w", np. w Hiszpanii.

Poradnia

05.12.2020

Czy odmieniać nazwę Vistula?

Witam,
czy nazwę polskiej firmy "Vistula" należy odmieniać? Czy w tym tekście powinnam odmienić nazwę firmy:
"Wróć do pracy w stylu Vistula. W biurze, na uczelni, a może przy biurku w domu? Przygotuj się na powrót do pracy i szkoły z Vistula."?
W jakich przypadkach mogę nie odmieniać?

Zgodnie z normą fleksyjną nazwę Vistula należy odmieniać i stosować w wypowiedzi we właściwej formie przypadkowej. Wyrazy obcego pochodzenia, między innymi Vistula, odmieniają się zgodnie z odpowiednim wzorem odmiany rzeczowników.
Przedstawione przez Panią zdanie jest typowe dla tekstów reklamowych i marketingowych, w których często używa się nazwy marki, firmy w mianowniku (np. Vistula) zamiast form z właściwymi końcówkami przypadkowymi. Nazwę Vistula trzeba odmieniać, a w zdaniu użyć: dopełniacza - Vistuli i narzędnika - Vistulą ("Wróć do pracy w stylu Vistuli. W biurze, na uczelni, a może przy biurku w domu? Przygotuj się na powrót do pracy i szkoły z Vistulą").

Poradnia